Tırnak Hastalıkları - Prof. Dr. Ertuğrul Aydemir

Tırnak Hastalıkları Hakkında Bilmeniz Gerekenler

Tırnaklarda da derimizde olduğu gibi çok değişik nedenlere bağlı hastalıklar ve genel hastalığın yansıması olan şekil bozuklukları görülebilir.

Tırnaklarda en sık görülen ve en çok bilinen hastalık mantar hastalıklarıdır. Bunlar daha çok ayak tırnaklarında olmak üzere on tırnağın herhangi birinde veya birkaçında görülebilir. Tırnaklara mantarın bulaşması daha çok mantar bulaşığı olan tırnak makası, törpü vb. zedeleyici aletle r aracılığıyla olur. Ayrıca deride, özellikle ayak parmak araklarında mantar olanlarda da, uzun süre tedavi olmazsa tırnaklara bulaşma söz konusu olabilir. Tırnakta hastalık, uçtan, kenardan veya dipten başlayabilir. En sık görülen belirti, tırnaklarda tırnak altında sunta benzeri, tabakalı bir kalınlaşmadır. Beraberinde sarı-gri-kahverengimsi renk değişiklikleri de görülebilir. Tedavi edilmezse tırnağın tamamını tutacak şekilde yayıldığı gibi diğer tırnaklara da yayılabilir. Bu şeklin dışında baştan yalnızca renk değişikliği şeklinde görülen tipleri de vardır. Bir dermatoloğun takibinde tedavi olmalıdır, muhakkak ağızdan mantar ilaçları kullanılmalı, yerel ilaçlarla de desteklenmelidir. El tırnaklarında en az üç, ayakta altı ay sürdürmek gerekir.

Bakteriler, doğrudan tırnakta hastalık yapamazlar, fakat tırnak kenarlarında zedelenme sonucu çevrede “dolama” denen hastalığı yapabilirler. Basit bir olay olup, yerel antibiyotik uygulamalar yeterlidir.

Tırnakta belirti yapan genel hastalıkların da en bilineni ”psoriasis=sedef hastalığıdır”. Bunda da tırnakta kalınlaşma olabilir, mantar hastalığı ile çok karıştırılır, ama bunun yanı sıra tırnak yüzeyinde çukurcuklar, zedelenmeler, çatlaklar ve tırnakta turuncu-kahverengi renk değişiklikleri görülür. Bazen kalınlaşma olmadan yalnız çukurcuklar ve diğer belirtiler görülebilir. Zamanla garip kalıcı bozukluklara neden olabilir.

Bir başka durum da “liken planus” dediğimiz hastalığın tırnak belirtileridir.  Bu çok iyi tanınmadığı için çok rahatlıkla atlanabilir. Buradaki belirtiler tırnakta boylamasına çizgiler, oluklar, çöküntüler şeklindedir. Zamanla tırnağı iyice inceltip, yok olma noktasına getirebilir. “Alopesya areata” dediğimiz parçalı saç dökülmesinde de zaman zaman çukurcuklar görülebilir.

Ayrıca yaşlı insanlarda dolaşım bozukluğuna bağlı, tırnak kalınlaşmaları ve şekil bozuklukları da görülebilir ve çoğu mantar zannedilir. Bunlarda kalınlaşma, eğrilmiş bir şekilde boynuzsu görünümler alabilir.

Dış etkenler de tırnaklarda bozukluk yapabilir. Suyla çok oynamak, aşırı çözücü, temizleyici kullanmak da tırnaklarda kuruma, incelme ve uçlarda baklava yufkası gibi kat kat ayrılmaya neden olabilir.

Tırnak altlarında su kalması, derinin gevşeyip dökülmesine ve tırnakla deri arasında boşluk oluşmasına neden olabilir ki bunlar da genellikle mantar sanılır. Ayrıca altta biriken kirleri temizlemek için sert bir cisim kullanılması da bu boşluğu genişletir. Bazen boşlukta yerleşen bazı mikroplar, burada yeşil-siyah renk değişikliğine neden olabilir.

Halk arasındaki genel inanışın aksine tırnak cilalarının tırnağa bir zararı yoktur, tırnağa hasar veren, cilayı çıkarma çabalarıdır. Bazı kalıtsal hastalıkların da kalınlaşma, renk değişikliği gibi özel tırnak bulguları vardır. Yine sanılanın aksine, tırnaklardaki beyaz yatay çizgilerin özel bir anlamı olmayıp bir vitamin vb. eksikliğini göstermez.

Tırnak diplerinde görülüp, sonra tırnak boyunca ilerleyen eğimli, yatay oluklar da bir hastalığın değil, tırnak diplerine yapılan gereksiz, basıncın ifadesidir. Genelde manikür ve pedikürle olur, fakat çok ileri bir şekli baş parmak tırnaklarında art arda dizili oluklardır ki buradaki basınç kişinin, stres deşarjı olarak sürekli tırnak diplerini zedelemesidir.

Tüm bu durumlar için muhakkak bir dermatoloğa başvurulmalı ve çözüm burada aranmalıdır.